Istorija FEST - a

Jedna od najznačajnijih filmskih smotri

Festival filma, FEST prvo je bio zamišljen kao godišnji presek najboljih filmova sezone, ali je tokom godina izrastao u jednu od najznačajnijih filmskih smotri i postao jedan od glavnih događaja u kulturnom životu Beograda, uz koga su odrasle mnoge mlade generacije. Ono što ga je krasilo svih proteklih godina jeste činjenica da je bio širom otvoren za sve kinematografije sveta, i za sve relevantne autore, ali i filmove koji se neće naći na bioskopskom repertoaru. Kolika je važnost FEST-a ogleda se i u činjenici da je beogradska publika sa filmovima nekih od najvećih reditelja današnjice kao što su Theo Angelopoulos, Bob Rafelson, Volker Schlondorff, David Cronenberg, Ken Russell, Wim Wenders, imala priliku da se po prvi put sretne upravo na FEST-u.

Od svog nastanka FEST je uvek imao glavni i nekoliko pratećih programa, koji su svojim kvalitetom često prevazilazili naziv "prateći". "Prateće" su bile i mnogobrojne publikacije, izložbe, simpozijumi, koji su se održavali tokom festivala. Ipak, centralno dešavanje i današnjeg festivala jeste glavni revijalni program, a odmah uz njega, već nekoliko poslednjih godina, takmičarski program "Evropa van Evrope".

Već prvi FEST pod podnaslovom Hrabri novi svet počeo je prilično spektakularno, a otvoren je 9. janauara 1971. u Domu Sindikata, projekcijom filma MASH, Roberta Altmana. Na njemu su se našli Odyssey in space, Stanley Kubrick-a, Easy rider, Dennis Hopper-a, filmovi Eric Rohmer-a, Louise Bunuel-a, Živojina Pavlovića... Iako mnogi, iz nostalgije ali i sa pravom, smatraju prvo izdanje FEST-a neprevaziđenim, istina je da smo i u narednim godinama na FEST-u gledali filmove koji će ostati zabeleženi u istoriji svetske kinematofrafije. U istoriji festivala upisani su i mnogobrojni veliki svetski glumci i reditelji koji su tokom 37 izdanja bili gosti festivala: Marcello Mastroianni, Harvey Keitel, Liv Ullmann, Bernardo Bertolucci, Sophia Loren, Robert de Niro, Johnny Depp, Miloš Forman, Catherine Deneuve, Abbas Kiarostami, Hanna Schygulla, a lista je veoma impresivna, časna i duga.

Do sada je FEST posetilo četiri miliona gledalaca, prikazano je skoro 3.900 značajnih svetskih filmova, koji su na ovom festivalu imali jugoslovensku/srpsku, a često i regionalnu premijeru. Koliko je FEST oduvek bio značajan, pokazuje i slika na kojoj ljudi u redu čekaju da kupe karte za FEST 1975. godine.

Ovogodišnji, četrdeset i prvi FEST po redu trajaće od 22. februara do 3. marta, a na njemu će biti prikazano preko sedamdeset filmova. Proslavljeni američki glumac Michael Medsen otvoriće FEST, a u Beograd dolazi s ulogom u filmu “Pored puta” (Along the roadside) reditelja Zorana i producenta Vladimira Lisinca. Braća Lisinac, Kruševljani inače, takođe će se pokloniti publici FEST-a. U filmu igra i Lazar Ristovski, naravno Srbina, koji je otišao u Ameriku da ostvari isto što ovim filmom braća Lisinac i jesu: „američki san“.

www.filmski.rs